กังสดาล ย่านเดินเท้า
“ย่านกังสดาล” ย่านเพื่อนบ้านของย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบศรีจันทร์ ถือเป็นย่านชุมชนสร้างสรรค์แห่งการเรียนรู้ เพราะมีทั้งมหาวิทยาลัยขอนแก่น และ TCDC ขอนแก่น ห้อมล้อมไปด้วยร้านค้าทุกรูปแบบที่ตอบโจทย์ทุกไลฟ์สไตล์ ทั้งซุกซ่อนอยู่ตามตรอกซอกซอยเล็กๆ ไปจนถึงร้านค้าริมทางบนถนนเส้นหลักตลอดทั้งเส้น แต่ด้วยสมาชิกและกิจกรรมในย่านที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้มีการจราจรที่หนาแน่นตลอดเวลา ส่งผลให้การเดินทางและการเดินเท้าในย่านเป็นไปอย่างยากลำบาก ทั้งๆ ที่ลักษณะเด่นทางกายภาพของพื้นที่มีขนาดกระชับ เหมาะแก่การเดิน แต่พื้นที่กลับไม่เอื้อให้คนเดินได้อย่างมีคุณภาพ
โครงการ “กังสดาล ย่านเดินเท้า” จึงจัดทำขึ้นเพื่อนำเอาความคิดสร้างสรรค์และการออกแบบ เข้ามาช่วยแก้ปัญหาในพื้นที่ให้ตอบโจทย์ผู้คน และทำให้ความเป็นอยู่ของชุมชนดีขึ้น โดยตั้งต้นที่ “การเดิน” เป็นหัวใจสำคัญ และผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของคนในย่านในทุกขั้นตอน เพื่อให้ได้การแก้ปัญหาที่ตอบ pain point ของผู้ใช้งานที่สุด และมีการทดลองบนพื้นที่จริง 2 ครั้ง ในช่วงเทศกาลอีสานสร้างสรรค์ในปี 2564 และ 2566
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/ab6d6b20-980a-4a69-a061-1cadc5121f24.jpg)
ก้าวแรก: ‘ย่านเดินได้’ เริ่มต้นที่ช่วยกันคิด
จากการระดมความคิดเห็นและไอเดียร่วมกับหลายภาคส่วนพบว่า ปัญหาของพื้นที่และสิ่งที่ควรพัฒนามีมากมายถึงกว่า 40 โครงการ อาทิ เชื่อมต่อการเดินเท้าให้ต่อเนื่อง เพิ่มร่มเงา เพิ่มแสงสว่าง เพิ่มจุดพัก ไปจนถึงใช้ศิลปะนำเสนออัตลักษณ์ของพื้นที่ จึงได้ร่วมโหวตเพื่อคัดเลือกให้เหลือ 20 โครงการ เพื่อทำการออกแบบแนวทางร่วมกับนักออกแบบ และสถาบันการศึกษา
แล้วชวนทุกคนมาร่วมกันโหวตอีกครั้ง ทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ เพื่อเลือกโครงการที่ถูกใจคนส่วนใหญ่มากที่สุด ที่จะได้นำมาทดลองทำต้นแบบขนาด 1:1 บนพื้นที่จริง เพื่อทดสอบผลลัพธ์และความพึงพอใจของชุมชน ในเทศกาลอีสานสร้างสรรค์ ในปี 2564 และ 2566 ก่อนนำความคิดเห็นไปพัฒนาต่อในระยะถัดไป
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/e69f1c72-2e07-4724-929f-a61742cc3c20.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/8122954f-daea-4da5-8561-38101aee7a67.jpg)
ในปีแรก (2564) มีโครงการที่ได้รับเลือก 3 โครงการหลัก ได้แก่ ทางม้าลาย การแบ่งพื้นที่ระหว่างคนเดินและรถ พื้นที่พักผ่อนพร้อมจุดจอดจักรยาน ซึ่งได้รับการออกแบบพัฒนาแนวคิดร่วมกับ Urban Room และคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
โครงการที่ 1 ทางม้าลาย “ลายขิดอีสาน”
สถานที่: หน้า TCDC ถนนกัลปพฤกษ์
แนวคิด: เพิ่มความปลอดภัยของทั้งคนเดินและคนขับรถ เปลี่ยนพฤติกรรม คนเดินเท้าให้ใช้ทางข้าม และคนขับรถให้ชะลอความเร็ว โดยนำเอาอัตลักษณ์อีสานอย่าง “ลายขิดอีสาน” มาประยุกต์เป็นแถบลายของทางม้าลาย ตอบโจทย์ทั้งด้านประโยชน์ใช้สอยและด้านความสวยงาม
ผลลัพธ์: คนเดินเท้ามีการใช้ทางข้ามมากขึ้น รถชะลอเฉพาะเมื่อถึงทางข้าม
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/55b2487e-fb83-4307-a25c-b87652420aa9.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/fda375e3-77ce-4ce4-8816-86f1a1035820.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/173e88e1-8ef8-4f8a-8321-1c2a90ccc350.jpg)
โครงการที่ 2
สถานที่: ซอยอดุลยาราม 7
เป้าหมาย: ส่งเสริมให้คนออกมาเดินมากขึ้น และการแบ่งพื้นที่ระหว่างทางเดินเท้าและทางเดินรถให้ชัดเจน โดยออกแบบลวดลายที่สะท้อนวิถีชีวิต ร้านค้าภายในย่าน
ผลลัพธ์: คนออกมาเดินมากขึ้น แต่พฤติกรรมการแบ่งพื้นที่ระหว่างคนเดินเท้า และคนขับรถไม่เปลี่ยนแปลง
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/0e559d99-f7c1-4e24-afe9-6a0d5172a2f9.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/80fcbaee-41cd-4607-a47f-e5d644fe10ff.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/67fba503-376d-4b2b-b32a-177ba75cb3ef.jpg)
โครงการที่ 3 มุมพักผ่อน ริมบึง
แนวคิด: การเพิ่มพื้นที่นั่งพักผ่อนในสวนสาธารณะในหลากหลายรูปแบบที่ตอบโจทย์กลุ่มคนที่หลากหลาย มีทั้งเก้าอี้ที่มีฟังก์ชั่นเป็นจุดจอดจักรยานได้ด้วย ไปจนถึงเก้าอี้ที่มีลูกเล่นสนุกๆ สำหรับเด็กๆ
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/5a8922b8-b4e9-4f55-90e4-50d881d751d5.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/df21a564-b1ac-40c7-ab68-1a7445cecbac.jpg)
ก้าวที่สอง: ‘ย่าน (ต้อง) เดินได้ (จริงๆ)’ มาจากการออกแบบของทุกคน
ในปีที่ 2 (2566) ขยายการมีส่วนร่วมโดยการเปิด Pitching ออนไลน์ ภายใต้โจทย์ “ทำยังไง ให้กังสดาลเดินได้จริงๆ?” เพื่อให้ทุกคนได้ร่วมนำเสนอไอเดียเข้ามา แล้วคัดเลือกมาพัฒนาแนวคิดและการออกแบบโดยนักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น และนำเสนอเป็นนิทรรศการเพื่อรับฟังความคิดเห็น พร้อมตัวอย่างโครงการที่ได้รับการทดลองทำบนพื้นที่จริง ณ บริเวณสวนสาธารณะบึงหนองแวงตราชู ร่วมกับการจัดแสดงผลงานศิลปะ กิจกรรมศิลปะและดนตรีของนิสิตนักศึกษา
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/8ac31100-934b-4adb-94e2-e2bacecf96a0.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/59c9c7c7-e0ed-4e78-ac8c-1eff7eb2318a.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/a4cd0427-58a2-434f-98c0-91b1b5d35660.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/fd4819b3-539e-4230-9277-5566628d9c8f.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/942d374f-7cc2-45ad-a1fc-35f0ceb50a4e.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/ebe7f43f-5537-4b09-8d56-eca0b673bdd7.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/6ec0ff2f-b0f1-46bb-b303-0769453779ad.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/75a70263-ec2c-4d6d-9fdb-4ac228f2ee8b.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/47f33066-6503-48ad-8b17-b27798bcc0f1.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/d6734ac3-e2c5-4443-9d13-319b01fbef9d.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/dc5d2cc6-88a4-4e0d-a9a2-9a4ab1d7a33b.jpg)
![](https://api-creativecity.cea.or.th/storages/district-projects/28/images/3168f36b-2963-43bc-bb99-8063e691e97b.jpg)
กังสดาล ย่านเดินเท้า ครั้งที่ 1 โดยสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA ร่วมกับเทศบาลนครขอนแก่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น (คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ และวิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น) บริษัท Urban Room และเครือข่ายชุมชนและผู้ประกอบการในย่านกังสดาล
กังสดาล ย่านเดินเท้า ครั้งที่ 2 โดยสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) หรือ CEA ร่วมกับเทศบาลนครขอนแก่น บริษัท ผลิตภัณฑ์และวัสดุก่อสร้าง จำกัด หรือ CPAC มหาวิทยาลัยขอนแก่น (คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ และหอศิลปวัฒนธรรม) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมืองและนฤมิตศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เครือข่ายชุมชนและผู้ประกอบการในย่านกังสดาล