เพชรบุรี หรือ ที่ในอดีตถูกเรียกว่า เมืองพริบพรี ถือเป็นเมืองโบราณที่มีความสำคัญมากว่า 2,000 ปี ด้วยจุดเด่นทางภูมิประเทศ ที่มีทั้งภูเขา ต้นกำเนิดแม่น้ำ  ที่ราบลุ่มแม่น้ำ และชายฝั่งทะเล จึงทำให้เมืองเพชรบุรีครบเครื่องไปด้วยคุณสมบัติโดดเด่น ราวกับเพชรล้ำค่า ทั้งเหมาะสำหรับตั้งถิ่นฐาน และยังเป็นเมืองท่าชายฝั่งทะเลที่เชื่อมต่อภายในประเทศ และระหว่างประเทศ ทำให้มีบทบาทเป็นเมืองหน้าด่านที่สำคัญทางตะวันตกมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยและกรุงศรีอยุธยา และต่อมาก็ได้รับความนิยมในฐานะเมืองตากอากาศของกษัตริย์ จนได้ชื่อว่า เมืองสามวัง เพราะมีทั้งพระราชวังบนเขา หรือ พระนครคีรี พระรามราชนิเวศน์ หรือวังบ้านปืน และ พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน

ด้วยประวัติศาสตร์อันยาวนานนี้เอง เพชรบุรีจึงเป็นเมืองที่สั่งสมภูมิปัญญา และสืบทอดศิลปวัฒนธรรมจากอาณาจักรโบราณมาหลายยุคสมัย ก่อให้เกิด ‘สกุลช่างเมืองเพชร’ หลากหลายสาขา ที่มีบทบาทสำคัญระดับประเทศ เช่น งานช่างทองราชสำนัก งานปูนปั้น งานลายรดน้ำ งานปั้นหัวละคร งานหนังใหญ่ งานแทงหยวก งานตอกกระดาษ ซึ่งสามารถพบเห็นผลงานอันประณีตแบบฉบับช่างเมืองเพชรนี้ได้ตามวัดวังทั่วเมือง

นอกจากนี้ เพชรบุรียังมีความสมบูรณ์ทางธรรมชาติเป็นอันดับต้นๆ  ไม่ว่าจะเป็นอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ซึ่งถือเป็นผืนป่าที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศ ไปจนถึงมีพืชพันธ์ุ วัตถุดิบอาหารชั้นเยี่ยม จนได้ชื่อว่าเป็น ‘เมืองสามรส’ เพราะมีทั้ง รสเค็ม จากเกลือสมุทรบ้านแหลม รสหวาน จากตาลโตนด และรสเปรี้ยว จากมะนาวเมืองเพชร รวมไปถึงวัตถุดิบสดจากท้องทะเล ที่เมื่อนำมาผนวกกับทักษะการปรุงอันประณีต ผสมผสานภูมิปัญญาจากหลากวัฒนธรรม  จึงได้ออกมาเป็นเมนูคาวหวานนานาชนิดที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทั้งแกงคั่วหัวตาล ข้าวแช่เมืองเพชร ขนมตาล ขนมหม้อแกง และอีกหลากหลายเมนู ที่ล้วนสร้างเสน่ห์ที่ไม่เหมือนใครให้กับอาหารเมืองเพชร การันตีด้วยตำแหน่งเมืองสร้างสรรค์ด้านอาหารขององค์การยูเนสโก (2564)

เมื่อเอ่ยถึงจังหวัดเพชรบุรี คงหนีไม่พ้นเมืองแห่งอาหารสามรส แต่ทว่าเมืองแห่งนี้ยังอะไรอีกมากมายซ่อนอยู่ในท่ามกลางเมืองที่แสนอบอุ่น และวิถีชีวิตที่รายล้อมไปด้วยความน่ารักของผู้คน

ทีมงาน Home/town และ The Explorer จึงอยากชวนคุณมาสัมผัสเรื่องราวความน่ารักของผู้คน ผ่านวิถีชีวิต วัตถุดิบที่เป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่น และค้นหาตัวตนของคนเมืองเพชร ผ่านคนรุ่นใหม่ที่รักและเห็นถึงคุณค่าในทรัพยากรบ้านเกิดของตนเอง ด้วยความภูมิใจในการรักษาวัฒนธรรมอาหารโบราณที่มีมายาวนาน ผ่านหลายยุคหลายสมัย เพื่อคงไว้ให้คนรุ่นหลังได้สัมผัส

หากคุณนึกไม่ออกว่าจะไปที่ไหน เราอยากชวนให้ทุกคนได้ลองมาเยือนเพชรบุรีสักครั้ง แล้วคุณจะหลงรักเมืองเพชรมากกว่าที่เคย เพชรบุรีจะไม่ใช่แค่ทางผ่านอีกต่อไป

เรื่องราว ภาพและวิดิโอ: HOME/TOWN และ The Explorer โดย บูรพา